Από
τη μακρινή αρχαιότητα, όλες οι ανθρώπινες κοινωνίες συνήθιζαν να
χρησιμοποιούν διάφορες χειραψίες και χαιρετισμούς, τόσο ως συμβολική
ένδειξη αναγνώρισης,όσο και ως έκφραση αλληλοσεβασμού.
Κάθε λαός έχει καθιερώσει στις παραδόσεις του συγκεκριμένες μορφές χαιρετισμών, οι οποίες με τη μεγάλη τους ποικιλία εμπλουτίζουν τον κάθε λαϊκό πολιτισμό. Κατά κανόνα οι συμβολικές αυτές χειρονομίες, οι χειραψίες και οι χαιρετισμοί γίνονται με τη χρήση των χεριών. Άλλωστε, οι ίδιες αυτές λέξεις έχουν ως κύριο συνθετικό τους τη λέξη "χέρι".
Συνήθως, κάποια προσφώνηση, όπως π.χ. το "χαίρε", συνοδεύει κάθε χαιρετισμό, θέλοντας να δηλώσει χαρά, υγεία, καλή διάθεση. Σε σημαντικές στιγμές της κοινωνικής ζωής παρατηρούνται πολλοί και.... διαφορετικοί τρόποι χειραψιών και χαιρετισμών, όπως για παράδειγμα στις τελετές γάμου, τελετές αποδοχής των νέων και των εφήβων στις παραδοσιακές κοινωνίες, σε υποσχέσεις και ορκωμοσίες και σε ανάλογου τύπου εκδηλώσεις.
Είναι τεράστια η ποικιλομορφία χαιρετισμών και χειραψιών που εντοπίζονται στις ανθρώπινες κοινωνίες. Και δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο του ανθρώπου. Επιστήμονες έχουν αποδείξει ότι πολλά ζώα χρησιμοποιούν χαιρετισμούς και χειρονομίες ως μέσο κοινωνικής αναγνώρισης και επικοινωνίας μεταξύ τους.
Σε αυτή τη μεγάλη ποικιλία ανθρώπινων χαιρετισμών, υπάρχει ένας που φαίνεται ότι είναι ο αρχαιότερος από όλους, αλλά και ο πιο διαδεδομένος σε όλες τις κοινωνίες, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Όλοι σχεδόν οι αρχαίοι πολιτισμοί τον χρησιμοποίησαν, όπως αποδεικνύουν οι αρχαιολογικές έρευνες και η ιστορική μελέτη. Πρόκειται για το χαιρετισμό που γίνεται με το δεξί χέρι υψωμένο λίγο πάνω από το ύψος του ώμου και την παλάμη τεντωμένη.
Ακόμα και σήμερα, όποιο μέρος του κόσμου και να επισκεφτούμε, θα δούμε ότι, όταν ένας άνθρωπος βλέπει ένα φίλο από μακριά, σηκώνει το χέρι του με τεντωμένη την παλάμη για να του πει ένα «γεια», σε ένδειξη καλής διάθεσης, φιλίας και σεβασμού.
Ασφαλώς για αυτό το λόγο, το επιστημονικό επιτελείο της ΝΑSΑ στις ΗΠΑ, διάλεξε αυτόν το χαιρετισμό, όταν έψαχνε για μια εικόνα αρκετά αντιπροσωπευτική της ανθρωπότητας ώστε να την στείλει στο διάστημα, χαραγμένη σε μια πλάκα ταυτότητας, σύμφωνα με την πρόταση του αστρονόμου Carl Sagan. Η πλάκα αυτή τοποθετήθηκε στο Pioneer 10, του οποίου αποστολή είναι να ταξιδεύει σε μακρινά αστέρια, αναζητώντας πιθανά νοήμονα όντα σε κάποιο απομακρυσμένο πλανήτη για να τους μεταβιβάσει ένα μήνυμα ειρήνης και φιλίας.
Οι Έλληνες, οι λαοί της Μεσοποταμίας, οι Ινδοί και οι Θιβετιανοί, οι Κέλτες, οι Ρωμαίοι, οι πρώτοι Χριστιανοί, οι Ιππότες του Μεσαίωνα, ακόμα και οι Ινδιάνοι της αρχαίας Αμερικής χρησιμοποίησαν αυτόν το χαιρετισμό, σε ένδειξη σεβασμού προς κάτι ανώτερο, σε ένδειξη ειρήνης και φιλίας.
Στην πρόσφατη ευρωπαϊκή ιστορία αναβίωσε ο αρχαίος χαιρετισμός, στην Ελλάδα με το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, στην Ιταλία με το φασιστικό καθεστώς, στην Ισπανία με το καθεστώς του Φράνκο και στην Γερμανία με το εθνικοσοσιαλιστικό. Ταυτόχρονα χρησιμοποιήθηκε από εθνικιστικά κινήματα όλης της Ευρώπης, από την Αγγλία και την Ιρλανδία ως την Ρουμανία, αλλά και από ευρωπαϊκής καταγωγής αμερικάνους. Με την λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την ήττα του Άξονα ο αρχαίος αυτός χαιρετισμός κατηγορήθηκε άδικα και δαιμονοποιήθηκε.
Εντούτοις ο πανάρχαιος αυτός χαιρετισμός με το δεξί χέρι είναι μια παγκόσμια πρακτική. Ποιος όμως είναι ο λόγος αυτής της παγκόσμιας χρήσης ενός τόσου αρχαίου χαιρετισμού; Γιατί τον χρησιμοποίησαν και τον χρησιμοποιούν ακόμα, έστω και ασυνείδητα, τόσοι λαοί; Την εξήγηση μπορεί να μας τη δώσει η σύγχρονη επιστήμη.
Σύμφωνα με τις θεωρίες της σύγχρονης ιατρικής, το ανθρώπινο σώμα λειτουργεί σαν μια ηλεκτρική μπαταρία που παράγει ηλεκτρικό και μαγνητικό ρεύμα. Ο Βελονισμός και άλλες εναλλακτικές ιατρικές βασίζονται σε αυτό το γεγονός για να πετύχουν αξιοθαύμαστες θεραπείες. Η ίδια η πολικότητα του εγκεφάλου μας καθορίζει μια αντίστοιχη βιο-ενεργειακή πολικότητα στον ηλεκτρομαγνητισμό του σώματος. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο το γεγονός ότι τις ανθρώπινες πράξεις "θετικού τύπου", όπως το να προσφέρουμε κάτι σε κάποιον, να γράψουμε, να χειριστούμε εργαλεία, κλπ. τις κάνουμε με το δεξί χέρι, το θετικά φορτισμένο.
Από εκεί προέρχεται και η έννοια του δεξιοτέχνη και του επι-δέξιου. Το δεξί χέρι λοιπόν, δίκαια καλείται να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στον πιο αρχαίο και παγκόσμια διαδεδομένο ανθρώπινο χαιρετισμό. Ένα χαιρετισμό που, όπως μας έχει δείξει ο ιστορία, μπορούμε να πούμε ότι χρησιμοποιούταν από άτομα τις ίδιας φυλής ως δήλωσης σεβασμού, φιλίας και αγάπης.
Ο
λεγόμενος «ναζιστικός» χαιρετισμός, είναι ο κατεξοχήν ΔΩΡΙΚΟΣ
χαιρετισμός προς τον Ανατέλλοντα Ήλιο, ένας χαιρετισμός διαμέσου του
οποίου ο ανθρώπινος οργανισμός μπορούσε να αντλήσει ενεργειακές δυνάμεις
από τον Ήλιο, ανυψωνόμενος σε ανώτερες πνευματικές καταστάσεις και
νοητικά πεδία . Ο χαιρετισμός αυτός, αποδιδόμενος με τεταμένο το δεξί
χέρι, υπήρξε ο πιο συνηθισμένος τρόπος χαιρετισμού μεταξύ των προγόνων
μας και συμβόλιζε επίσης ότι ο χαιρετών σε καιρό πολέμου υψώνει το χέρι
για να λάβει το όπλο να πολεμήσει και σε καιρό ειρήνης για να λάβει το
εργαλείο να εργαστεί.
Ο χαιρετισμός της υψώσεως της δεξιάς χειρός, ξεκινάει από την αρχαία Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα από τις Δωρικές και Πελασγικές κοινωνίες. Φαίνεται να πρωτοεμφανίζεται κατά τις ιερουργίες στις οποίες οι ιερείς χαιρετούσαν με αυτόν τον τρόπο τα αγάλματα των θεών. Όταν λεγόταν η φράση «Χαίρε (τάδε θεέ ή τάδε θεά)» τότε ύψωναν την δεξιά χείρα, σε ένδειξη σεβασμού. Χαρακτηριστικό αυτού του χαιρετισμού, είναι ότι η παλάμη δεικνύεται προς το χαιρετιζόμενο πρόσωπο. Ο λόγος είναι ότι με αυτόν τον τρόπο έδειχναν οι ιερείς την καθαρότητα των προθέσεών τους. Για να γίνει αυτό, θα έπρεπε πρώτα να έχουν πλύνει καλά τα χέρια τους. Παράλληλα, χαιρετώντας με αυτόν τον τρόπο, έδειχναν προς τους θεούς ότι ήταν και καθαροί ψυχικά απέναντί τους.
Στην συνέχεια, αυτός ο χαιρετισμός επεκτάθηκε και στο κατώτερο ιερατείο, όταν αυτό απήυθηνε χαιρετισμό προς το ανώτερο και ανώτατο ιεράτευμα. Με την πάροδο των ετών, ο χαιρετισμός αυτός πέρασε και στην πολιτική ζωή. Τιμώμενα πρόσωπα ήταν οι θεοί και οι βασιλείς. Από εκεί πέρασε και στον στρατό, όπου οι υφιστάμενοι χαιρετούσαν με αυτόν τον τρόπο τους προϊσταμένους τους. Για παράδειγμα, όταν ένας αξιωματικός του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήθελε να τον χαιρετήσει, στεκόταν με σεβασμό εμπρός του κρατώντας το κράνος του στο αριστερό χέρι, ύψωνε το δεξί χέρι λέγοντας: «χαίρε Αλέξανδρε, βασιλεύ των Μακεδόνων!». Τότε ο Αλέξανδρος, ανταπέδιδε τον χαιρετισμό και στην συνέχεια συζητούσαν αυτό που ήθελαν. Επίσης, υπήρχε κι άλλος ένας συμβολισμός σε αυτό: σε καιρό πολέμου, η ύψωση της χειρός ήταν ένδειξη ότι ο πρατάσων την χείρα ήταν έτοιμος να λάβει όπλο να πολεμήσει. Εν καιρώ ειρήνης ήταν δείγμα ετοιμότητος προς εργασία...
Ο σεβασμός στους θεσμούς στην αρχαία Ελλάδα, ήταν κάτι το πολύ σημαντικό. Όπως επίσης ήταν πολύ σημαντικό το θέμα της εμπιστοσύνης. Για τους λόγους που αναφέρθηκαν πιο πάνω (καθαρότητα προθέσεων κ.α.), ο χαιρετισμός αυτός ήταν μία αρχή ένδειξης καλής πίστης, πάνω στην οποία μπορεί να βασιστεί η εμπιστοσύνη. Όπως είδαμε, η λέξη που συνόδευε αυτόν τον χαιρετισμό ήταν το «χαίρε». Ο χαιρετισμός έμελλε να περάσει στην άλλη πλευρά του Ιονίου Πελάγους και να καταλήξει στην Ρώμη. Ήταν λογικό, διότι η Ρώμη εκτός του ότι είχε επηρεαστεί πολύ από την Ελλάδα, τα περισσότερα πρόσωπα του πολιτικού και του στρατιωτικού κόσμου είχαν Ελληνική καταγωγή. Η λέξη που συνόδευε την ύψωση της δεξιάς χειρός, ήταν το «ave», που στην Λατινική γλώσσα ερμηνεύεται ως «χαίρε» (ave Caesar! = χαίρε Καίσαρ!). Έτσι, στην Ιταλία ο χαιρετισμός είναι γνωστός ως "ρωμαϊκός".
Ο χαιρετισμός της υψώσεως της δεξιάς χειρός, ξεκινάει από την αρχαία Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα από τις Δωρικές και Πελασγικές κοινωνίες. Φαίνεται να πρωτοεμφανίζεται κατά τις ιερουργίες στις οποίες οι ιερείς χαιρετούσαν με αυτόν τον τρόπο τα αγάλματα των θεών. Όταν λεγόταν η φράση «Χαίρε (τάδε θεέ ή τάδε θεά)» τότε ύψωναν την δεξιά χείρα, σε ένδειξη σεβασμού. Χαρακτηριστικό αυτού του χαιρετισμού, είναι ότι η παλάμη δεικνύεται προς το χαιρετιζόμενο πρόσωπο. Ο λόγος είναι ότι με αυτόν τον τρόπο έδειχναν οι ιερείς την καθαρότητα των προθέσεών τους. Για να γίνει αυτό, θα έπρεπε πρώτα να έχουν πλύνει καλά τα χέρια τους. Παράλληλα, χαιρετώντας με αυτόν τον τρόπο, έδειχναν προς τους θεούς ότι ήταν και καθαροί ψυχικά απέναντί τους.
Στην συνέχεια, αυτός ο χαιρετισμός επεκτάθηκε και στο κατώτερο ιερατείο, όταν αυτό απήυθηνε χαιρετισμό προς το ανώτερο και ανώτατο ιεράτευμα. Με την πάροδο των ετών, ο χαιρετισμός αυτός πέρασε και στην πολιτική ζωή. Τιμώμενα πρόσωπα ήταν οι θεοί και οι βασιλείς. Από εκεί πέρασε και στον στρατό, όπου οι υφιστάμενοι χαιρετούσαν με αυτόν τον τρόπο τους προϊσταμένους τους. Για παράδειγμα, όταν ένας αξιωματικός του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήθελε να τον χαιρετήσει, στεκόταν με σεβασμό εμπρός του κρατώντας το κράνος του στο αριστερό χέρι, ύψωνε το δεξί χέρι λέγοντας: «χαίρε Αλέξανδρε, βασιλεύ των Μακεδόνων!». Τότε ο Αλέξανδρος, ανταπέδιδε τον χαιρετισμό και στην συνέχεια συζητούσαν αυτό που ήθελαν. Επίσης, υπήρχε κι άλλος ένας συμβολισμός σε αυτό: σε καιρό πολέμου, η ύψωση της χειρός ήταν ένδειξη ότι ο πρατάσων την χείρα ήταν έτοιμος να λάβει όπλο να πολεμήσει. Εν καιρώ ειρήνης ήταν δείγμα ετοιμότητος προς εργασία...
Ο σεβασμός στους θεσμούς στην αρχαία Ελλάδα, ήταν κάτι το πολύ σημαντικό. Όπως επίσης ήταν πολύ σημαντικό το θέμα της εμπιστοσύνης. Για τους λόγους που αναφέρθηκαν πιο πάνω (καθαρότητα προθέσεων κ.α.), ο χαιρετισμός αυτός ήταν μία αρχή ένδειξης καλής πίστης, πάνω στην οποία μπορεί να βασιστεί η εμπιστοσύνη. Όπως είδαμε, η λέξη που συνόδευε αυτόν τον χαιρετισμό ήταν το «χαίρε». Ο χαιρετισμός έμελλε να περάσει στην άλλη πλευρά του Ιονίου Πελάγους και να καταλήξει στην Ρώμη. Ήταν λογικό, διότι η Ρώμη εκτός του ότι είχε επηρεαστεί πολύ από την Ελλάδα, τα περισσότερα πρόσωπα του πολιτικού και του στρατιωτικού κόσμου είχαν Ελληνική καταγωγή. Η λέξη που συνόδευε την ύψωση της δεξιάς χειρός, ήταν το «ave», που στην Λατινική γλώσσα ερμηνεύεται ως «χαίρε» (ave Caesar! = χαίρε Καίσαρ!). Έτσι, στην Ιταλία ο χαιρετισμός είναι γνωστός ως "ρωμαϊκός".
Τα
χρόνια πέρασαν κι ο χαιρετισμός αυτός, παρέμεινε στην συνείδηση του
λαού και ειδικά των Ελλήνων, ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της
καθημερινότητας.
Σύμφωνα με το 'Αρθρο 30 των Γενικών Διατάξεων του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Καθεστώτος της 4ης Αυγούστου του Ιωάννη Μεταξά:
Ο χαιρετισμός αποδίδεται δια ζωηράς προτάσεως της δεξιάς χειρός τεταμένης με δακτυλους υψωμένους και την παλάμη εις το ύψος του δεξιού οφθαλμού, κατά το πρότυπον του καθαρώς Ελληνικού (Δωρικού) χαιρετισμού.
Τέλος, έχει καθιερωθεί παγκοσμίως εδώ και έναν αιώνα τουλάχιστον, ο συμβολικός χαιρετισμός των αριστερών κινημάτων να είναι η αριστερή γροθιά υψωμένη και ο συμβολικός χαιρετισμός των Εθνικιστικών κινημάτων η δεξιά χείρα τεταμένη. Και αναμενόμενα, οι κυρίαρχοι δαιμονοποίησαν αυτό που φοβούνται.
πηγη
Σύμφωνα με το 'Αρθρο 30 των Γενικών Διατάξεων του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Καθεστώτος της 4ης Αυγούστου του Ιωάννη Μεταξά:
Ο χαιρετισμός αποδίδεται δια ζωηράς προτάσεως της δεξιάς χειρός τεταμένης με δακτυλους υψωμένους και την παλάμη εις το ύψος του δεξιού οφθαλμού, κατά το πρότυπον του καθαρώς Ελληνικού (Δωρικού) χαιρετισμού.
Τέλος, έχει καθιερωθεί παγκοσμίως εδώ και έναν αιώνα τουλάχιστον, ο συμβολικός χαιρετισμός των αριστερών κινημάτων να είναι η αριστερή γροθιά υψωμένη και ο συμβολικός χαιρετισμός των Εθνικιστικών κινημάτων η δεξιά χείρα τεταμένη. Και αναμενόμενα, οι κυρίαρχοι δαιμονοποίησαν αυτό που φοβούνται.
πηγη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου