Στις 14 Μαΐου γιορτάζουμε την απελευθέρωση της Θράκης. Η
Θράκη υποδουλώνεται στους Οθωμανούς γύρω στο 1360. Τότε αρχίζει και μια
ιστορία αιώνων γεμάτη αγώνες και θυσίες.
Κάποια εποχή η Οθωμανική
αυτοκρατορία παραχωρεί στους υπόδουλους την αυτοδιαχείριση των
κοινοτικών πραγμάτων που αφορούσαν τη λατρεία, την εκπαίδευση, το
οικογενειακό δίκαιο. Με αυτά τα δεδομένα προχώρησε η οικονομική και
κοινωνική ανάπτυξη όλης της Θράκης στα δύσκολα χρόνια της σκλαβιάς. Το
1821 η Θράκη προσφέρει στον Αγώνα πλοία, χρήματα, ήρωες και ποταμούς
αίματος.
Ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε’, ο Μητροπολίτης Σωζοπόλεως
Παΐσιος, ο Κάρπος Παπαδόπουλος, ο Αντώνιος και η Δόμνα Βυζβίζη κα. Όλες
οι επαναστατικές ενέργειες διαλύθηκαν και οι επαναστάτες εξοντώθηκαν.
Στη Φιλιππούπολη, στη Βάρνα, στην Αγχίαλο , στη Μεσημβρία, στη Μάκρη,
στη Μαρώνεια, στην Αίνο, στη Σαμοθράκη κ.α.
Πολλά χρόνια αργότερα, με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου
τον Αύγουστο του 1913 η Δυτική Θράκη επιδικάζεται στους Βούλγαρους. Ο
Θρακιώτικος λαός εξεγείρεται, απωθεί τις Βουλγαρικές δυνάμεις, κηρύσσει
την αυτονομία της περιοχής και σχηματίζει προσωρινή Κυβέρνηση. Η
Ελληνική Κυβέρνηση όμως, τηρώντας τους όρους της Συνθήκης του
Βουκουρεστίου, εγκαταλείπει τη Θράκη , η οποία παραδίνεται στους
Βούλγαρους τον Οκτώβριο του 1913. Η ελευθερία κράτησε λοιπόν μόνο τρεις
μήνες και έμελλε να αργήσει άλλα έξι χρόνια. Η Βουλγαρική κατοχή
κατέστρεψε στα χρόνια που ακολούθησαν τον κοινωνικό και οικονομικό ιστό
της τοπικής κοινωνίας. Σταμάτησε τον πολιτισμό και ερήμωσε όλη την
περιοχή. 250.000 Έλληνες της Θράκης οδηγήθηκαν στην προσφυγιά. Δεκάδες
χιλιάδες σφαγιάσθηκαν.
